Οι αλήθειες των άλλων
Η περιπέτεια μιας οικογένειας, ενός χειρογράφου και μιας αποκάλυψης που κρύβει. Οι αλήθειες του καθένα μας απέναντι στις αλήθειες των άλλων. Άλλοτε η δύναμη και άλλοτε η αδυναμία μας να τις πλησιάσουμε ή να τις ανεχτούμε. Οι αντοχές μας απέναντι στον άλλον, στον διαφορετικό και σε ό,τι πιστεύει. Η διαδρομή από την κατανόηση στη δύσκολη ανοχή, μέχρι την εύκολη βία. Οι αντικατοπτρισμοί από τον μεγάλο κόσμο στον μικρόκοσμο των ηρώων. Όνειρα και επιδιώξεις που πότε ευδοκιμούν και πότε ανατρέπονται από τη συγκυρία ή τη διαδρομή της Ιστορίας. Ιδεολογήματα, πάθη, ευαισθησίες, τραύματα που κουβαλιούνται επώδυνα αλλά και καθοδηγούν σε δύσκολους καιρούς. Η προσπάθεια και η παραίτηση, η νίκη και η ήττα, η διάψευση και ο συμβιβασμός.

Λονδίνο, Αϊβαλί, Μυτιλήνη, Κομοτηνή, Αθήνα από δεκαετία σε δεκαετία στην καρδιά του 20ού αιώνα.

της Κίκας Ολυμπίου
Ο Θέμελης ξαναγυρίζει στο ιστορικό μυθιστόρημα. Μας μεταφέρει σε μια εποχή που πάντα θα μας ενδιαφέρει και φαίνεται πως κι η λογοτεχνία θα εμπνέεται απ’ αυτήν για καιρό ακόμη. Βρισκόμαστε στο Αϊβαλί, ένα χρόνο μετά τη συμφορά του ’22. Ανάμεσα στους λίγους Έλληνες που έχουν απομείνει είναι ο ηλικιωμένος Μανόλης Λινός και ο συνονόματος εγγονός του, τον οποίο με ψεύτικα χαρτιά είχε καταφέρει να πολιτογραφήσει ως Τούρκο. Ανάμεσα στα βιβλία, τα έγγραφα, τα αρχεία που φυλάνε στο υπόγειο του σπιτιού, ψάχνοντας τρόπο να τα διασώσουν και να τα μεταφέρουν στην Ελλάδα, βρίσκεται κι ένα παλιό χειρόγραφο, του οποίου το περιεχόμενο ανατρέπει την ηρωική εικόνα του τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα. Τελικά ο εγγονός σώζεται, σώζοντας μαζί και το επίμαχο χειρόγραφο.
Από κει και πέρα το μυθιστόρημα προχωρεί γοργά και, κάνοντας σταθμούς ανά δεκαετία, φτάνει ως το 1958. Το μυστικό του χειρογράφου θα γίνει αφορμή για καταδίωξη του Μανόλη και αποπομπή του από το Γυμνάσιο όπου εργαζόταν. Κανείς δεν είναι έτοιμος να δεχτεί μια «άλλη αλήθεια».
Η αλήθεια για το τέλος του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου δεν είναι η μόνη που υπονομεύεται στο βιβλίο, άλλωστε αυτή είναι ένα συγγραφικό εύρημα. Υπονομεύεται η αλήθεια των Ελλήνων, όταν αυτός που βοηθάει τον Μανόλη να φύγει από το Αϊβαλί είναι Τούρκος, αυτός που τον σώζει στην Κομοτηνή είναι Εβραίος. Υπονομεύεται η αλήθεια της σεξουαλικής διαφορετικότητας, η αλήθεια των άλλων στον Εμφύλιο.
Πέρα όμως από τον προβληματισμό που προκαλεί στον αναγνώστη, ο Θέμελης δεν παύει να είναι ένας καλός αφηγητής. Η αφήγησή του έχει ζωντάνια, ρεαλιστικότητα, οι λεπτομέρειες κινητοποιούν όλες τις αισθήσεις, μεταφέροντας τον αναγνώστη σε χρόνο και τόπο. Στα πλεονεκτήματα του μυθιστορήματος συγκαταλέγεται ακόμη η άρτια ηθογράφηση των προσώπων και η ιστορική γνώση, αν και ασφαλώς πολλές επιφυλάξεις ή και ενστάσεις μπορεί να προβάλει κάποιος για την κεντρική ιδέα πάνω στην οποία στηρίχτηκε το μυθιστόρημα.